İsrail’in en ağır bombalaması: Dün gece Lübnan’da ne oldu?

Cuma akşamı İsrail savaş uçakları, Hizbullah’ın Lübnan’daki kalesi sayılan Dahiye’nin Burj al-Beracine, Kifaat, Shuwayfat, Hades ve Leylaki bölgelerindeki binalara 40’tan fazla saldırı düzenledi.

Saldırılar, başkent Beyrut’un güneyinde birçok alan ve binada yangın ve yıkıma yol açarken, Dahiye bölgesinden kuzeye doğru yoğun bir göç başladı. Evlerini terk ederek güvenli bir sığınak arayan çok sayıda Lübnanlı, geceyi Beyrut sokaklarında geçirdi.

Sivil koruma ekipleri bölgedeki yangını söndürmek için çalışmalarını sürdürürken, çok sayıda can kaybı yaşanması riski nedeniyle insanlardan kan bağışı isteniyor.

Saldırılar, bu ayın başlarında Lübnan’a yönelik saldırılarını artıran İsrail’in şimdiye kadarki en ağır bombalaması olarak görülüyor.

El Cezire muhabiri Zeina Khodr, “Bu saldırı çok büyüktü” dedi, patlamalar Beyrut’a arabayla 25 dakika uzaklıktaki Jounieh’den bile duyulabiliyordu.

“Beyrut’un güney eteklerine İsrail’in hava saldırılarını defalarca takip ettim ama böyle bir şey görmedim.”

İsrail neden güneye saldırdı?

İsrailli askeri yetkililer, Hizbullah’ın karargâhının güneydeki konutlardan birinin altına inşa edildiğini ve karargâhı hedef aldıklarını söylüyor. Bölgeye yeni saldırıların geleceği söyleniyor.

İsrail medyası, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın da Cuma gecesi bombalamanın hedef aldığı karargahta olduğunu söyledi. Ancak Hizbullah’a yakın kaynaklar haberi yalanladı ve Nasrallah’ın “güvenli bir yerde” olduğunu söyledi. Cumartesi günü İsrail ordusunun resmi X hesabında yayınlanan gönderide Nasrallah’ın öldürüldüğü doğrulandı.

Gönderide şu ifadelere yer verildi: “Hasan Nasrallah artık dünyayı terörize edemeyecek.”

Binalardaki insanlara ne oldu?

Dahiye, yarım milyondan fazla sivilin yaşadığı yoğun nüfuslu bir bölge.

İsrail geçen hafta bölgeye saldırmaya başladığında pek çok bölge sakini güvenlik için tahliyeye koşuyordu. Cuma öncesinde bölgeye düzenlenen hava saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetmişti.

Bölge, 2006 yılında İsrail ile Hizbullah arasındaki savaşta da büyük ölçüde tahrip edildi.

İsrail, Hizbullah’ı “kasıtlı olarak” karargahını konutların altına yerleştirmekle ve Lübnan halkını “canlı kalkan” olarak kullanmakla suçluyor. El Cezire muhabiri Ali Haşim, Hizbullah’ın genel merkezi bu bölgede olmasına rağmen Dahiye’nin “dünyadaki diğer banliyöler gibi bir yer” olduğunu söylüyor.

Yakındaki Burj al-Baracine Filistin mülteci kampında yaşayan bir kaynak, saldırının tüm bölgeyi sarstığını ve kamp sakinlerinin artık başka bölgelere kaçtığını söyledi.

Herhangi bir uyarı yapıldı mı?

Pentagon sözcüsü Sabrina Singh, düzenlediği basın toplantısında İsrail’in saldırı öncesinde ABD’ye bilgi vermediğini ancak İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın saldırı devam ederken ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile telefonda görüştüğünü söyledi.

Saldırılar, son günlerde ateşkes müzakerelerinin devam ettiği haberlerinin yayıldığı bir dönemde gerçekleşti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail’in saldırılarına devam edeceğini söyledi.

İsrail ordu sözcüsü Avichay Adraee, saldırı öncesinde Dahiye bölgesinin Leylaki ve Hades mahallelerindeki 3 binanın boşaltılması çağrısında bulunarak, şunları söyledi: “Hizbullah’ın çıkarlarına yakın olduğunuz için derhal binaları terk edip bölgeden uzaklaşmalısınız. en az 500 metre.”

Adraee, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Burj el-Baracine bölgesindeki el-Emir okulunun önündeki binanın Hizbullah’ın çıkarlarına hizmet ettiği için vurulacağını vurgulayarak, binada ve yakınında yaşayan vatandaşlara şunları yazdı: Binaların bölgeyi derhal terk etmesi gerekiyor.

İsrail saldırılarında bugüne kadar 550’den fazla Lübnanlı hayatını kaybetti.

Lübnan Halk Sağlığı Bakanlığı, kurbanlar arasında 50’sinin çocuk ve 94’ünün kadın olduğunu ve yaklaşık 2.000 kişinin de yaralandığını açıkladı.

İsrail neden Lübnan’a saldırıyor?

İsrail ile Gazze Şeridi’ni yöneten Hamas arasındaki çatışmalar 7 Ekim’de yeniden alevlendiğinde, Hizbullah, Gazze’nin “yedek cephesi” olarak adlandırdığı sınırdaki İsrail askeri noktalarına saldırmaya başladı.

Nasrallah bu dönemde yaptığı konuşmalarda Hizbullah’ın sınır ötesi saldırılarının Gazze’de Hamas’a odaklanacak olan İsrail güçlerini hedefinden uzaklaştırdığını savundu.

İsrail’in “çatışmanın yeni bir aşamasını” duyurmasıyla bölgedeki gerilimler son haftalarda önemli ölçüde arttı.

İsrail, örgüte bağlı üst düzey askeri komutanların ölümüne yol açan saldırılar gerçekleştirdi ve çoğu Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan binlerce iletişim cihazının patlamasından sorumlu tutuldu. Cihazlı saldırılarda 37 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Dünya çapında çok sayıda ülke ve uluslararası kuruluşun liderleri, bölgedeki gerilimin topyekün bir savaşa dönüştüğünü söylüyor.

Radyo saldırılarıyla bir ilgisi var mı?

17 Eylül’de, Gallant’ın “yeni aşaması”nın açıklanmasından bir gün önce, İsrail tarafından gerçekleştirildiği düşünülen saldırılarda çoğunluğu Hizbullah üyelerine ait binlerce çağrı cihazı birbiri ardına patlatıldı.

Cihaz saldırılarında 37 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

O günden bu yana İsrail ile Hizbullah arasındaki gerilim arttı ve karşılıklı füze saldırıları hızlandı.

CNN International’ın haberine göre Hizbullah yetkilileri, radyoların lityum pillerinde patlayıcı bulunduğunu tespit etti.

Gözler İran ve ABD’de

Hem ABD’li hem de İranlı yetkililer, bölgede hızlanan çatışmanın yaratabileceği risklerin farkında olduklarını defalarca söylediler.

Tahran, Nisan 2024’te Suriye’nin Şam kentindeki İran konsolosluğuna düzenlenen hava saldırısı ve Temmuz ayında Tahran’da Hamas siyasi lideri İsmail Haniye’nin öldürülmesi gibi İran’ı doğrudan etkileyen olaylar konusunda büyük ölçüde sessiz kaldı.

İsrail’i desteklemeye devam eden ABD’li yetkililer, Hamas ile İsrail arasında ateşkes sağlanmasına yönelik dolaylı görüşmeleri kolaylaştırmaya çalışıyor.